Επιστροφή στη ρουτίνα μετά το καλοκαίρι: Γιατί είναι τόσο δύσκολο;
Το καλοκαίρι τελείωσε και οι περισσότεροι από εμάς ερχόμαστε αντιμέτωποι με την επιστροφή στην καθημερινότητα: δουλειά, υποχρεώσεις, πρόγραμμα. Παρόλο που συχνά λέμε «ξεκουράστηκα και πήρα δυνάμεις», η μετάβαση από την ξεγνοιασιά των διακοπών στη δομημένη ρουτίνα δεν είναι πάντα εύκολη.
Η ψυχολογία μάς δείχνει ότι η περίοδος μετά από μια περίοδο χαλάρωσης ή διακοπών συχνά συνοδεύεται από συναισθήματα μελαγχολίας, άγχους και δυσκολίας συγκέντρωσης. Αυτό το φαινόμενο έχει περιγραφεί ως «after-holiday blues», δηλαδή μια παροδική συναισθηματική πτώση που σχετίζεται με τη μετάβαση από την ξεκούραση στην απαιτητική καθημερινότητα (Gilbert & Abdullah, 2004).
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Από την ελευθερία στον προγραμματισμό: Το καλοκαίρι, μας δίνει μια αίσθηση ελευθερίας, λιγότερες απαιτήσεις και περισσότερο αυθορμητισμό. Η απότομη επιστροφή στο ρολόι, στις προθεσμίες και στις λίστες υποχρεώσεων προκαλεί ψυχική αντίσταση.
Μετα-διακοπικό "blues": Η εναλλαγή από ευχάριστες εμπειρίες σε απαιτητικές συνθήκες ζωής μπορεί να δημιουργήσει απογοήτευση και έλλειψη κινήτρου (Nawijn et al., 2010).
Υπερβολικές προσδοκίες: Συχνά πιστεύουμε ότι με την έναρξη της νέας σεζόν πρέπει να «ξεκινήσουμε από την αρχή» και να αλλάξουμε τα πάντα: να κόψουμε το κάπνισμα, να μπούμε σε αυστηρή δίαιτα, να γραφτούμε στο γυμναστήριο, να αλλάξουμε ριζικά τον τρόπο ζωής μας. Αυτή η συσσώρευση απαιτήσεων δημιουργεί άγχος και πίεση.
Πώς μπορούμε να προσαρμοστούμε πιο ομαλά;
Σταδιακή επαναφορά
Μην περιμένεις να μπεις από την πρώτη μέρα σε πλήρες πρόγραμμα. Δώσε στον εαυτό σου χρόνο. Για παράδειγμα:
Αν το καλοκαίρι ξυπνούσες αργότερα, ρύθμισε το ξυπνητήρι 15–20 λεπτά νωρίτερα κάθε μέρα ώσπου να φτάσεις στο επιθυμητό ωράριο.
Μοίρασε τις επαγγελματικές υποχρεώσεις πιο ομαλά τις πρώτες εβδομάδες, χωρίς να φορτώσεις όλα τα ραντεβού μαζεμένα.
Μικροί στόχοι
Αντί να προσπαθείς να αλλάξεις τα πάντα ταυτόχρονα, ξεκίνα με μικρά και ρεαλιστικά βήματα:
Στη γυμναστική, ξεκίνα με 2 φορές την εβδομάδα και αύξησε σταδιακά.
Αν θέλεις να αρχίσεις περπάτημα, ξεκίνα με 10 λεπτά την ημέρα και ανέβα σε 20–30 λεπτά.
Στη διατροφή, πρόσθεσε αρχικά 1 σαλάτα ή φρούτο την ημέρα και σταδιακά βελτίωσε όλα τα γεύματα.
Διατήρηση στιγμών χαλάρωσης
Μην αφήνεις το καλοκαίρι να μένει μόνο ως ανάμνηση – βρες τρόπους να κρατήσεις κάτι από εκείνη τη διάθεση:
Οργάνωσε μία βραδιά με φίλους μέσα στην εβδομάδα.
Κλείσε χρόνο για μια βόλτα στη φύση ή στο πάρκο, ακόμη και για μισή ώρα.
Διάβασε λίγες σελίδες από ένα βιβλίο πριν τον ύπνο ή άκου μουσική που σου θυμίζει χαλαρές στιγμές.
Κράτησε μικρές «ανάσες» μέσα στην ημέρα: ένα καφέ χωρίς κινητό, 5 λεπτά stretching ή διαλογισμό.
Αυτοφροντίδα
Η προσαρμογή δεν χρειάζεται να βασίζεται μόνο στις υποχρεώσεις. Επένδυσε σε πράγματα που σε κάνουν να νιώθεις καλά:
Ένα χαλαρωτικό ντους ή μια μάσκα προσώπου στο τέλος της ημέρας.
Ένα πρόγραμμα ύπνου που σε βοηθά να ξεκουράζεσαι πραγματικά.
Μια δραστηριότητα που σου δίνει χαρά, όπως χορός, yoga ή ζωγραφική.
Καταγραφή 2–3 θετικών στιγμών κάθε βράδυ για να ενισχύσεις τη θετική διάθεση.
Συμπέρασμα
Η επιστροφή στη ρουτίνα μετά το καλοκαίρι δεν χρειάζεται να είναι βίαιη ή αγχωτική. Με μια πιο σταδιακή προσέγγιση, μικρούς και ρεαλιστικούς στόχους, στιγμές χαλάρωσης και ουσιαστική αυτοφροντίδα, μπορούμε να ξαναβρούμε την ισορροπία μας και να οργανώσουμε τη νέα σεζόν με περισσότερη ψυχική ανθεκτικότητα.
Η ψυχολογία μάς δείχνει ότι η προσαρμογή δεν είναι απλώς θέμα πειθαρχίας, αλλά και φροντίδας προς τον εαυτό μας. Έτσι, η μετάβαση από το καλοκαίρι στη νέα χρονιά μπορεί να γίνει μια ευκαιρία για ανανέωση, και όχι πηγή άγχους.
Βιβλιογραφία
Gilbert, D., & Abdullah, J. (2004). Holidaytaking and the sense of well-being. Annals of Tourism Research, 31(1), 103–121.
Nawijn, J., Marchand, M. A., Veenhoven, R., & Vingerhoets, A. J. (2010). Vacationers happier, but most not happier after a holiday. Applied Research in Quality of Life, 5(1), 35–47.
World Health Organization (2021). Global report on ageism. WHO.